آندره‌آ آرنولد، سینماگر سرشناس بریتانیایی، با فیلم پرنده بار دیگر به جشنواره کن بازگشت. او در این اثر، با بهره‌گیری از رئالیسم جادویی، داستانی تکان‌دهنده از گذار یک دختر به زن را روایت می‌کند. آرنولد تلاش کرده تا اضطراب دوران پیش از نوجوانی و میل شدید به آزادی را در جهانی پر از خشونت و بی‌ثباتی به تصویر بکشد.
فیلم پرنده با کسب سه جایزه هیئت داوران جشنواره کن، توجه بسیاری را به خود جلب کرد. آرنولد می‌خواست در فیلم پرنده، به عمق آشفتگی‌های زندگی در دوران نوجوانی بپردازد؛ اما به نظر می‌رسد انتخاب‌های کارگردانی، این تلاش را تحت‌الشعاع قرار داده است.
روایتی صادقانه از اضطراب نوجوانی
در فیلم پرنده، بیلی دختری ۱۲ ساله و باهوش، در دنیایی آشفته دست و پا می‌زند. او که تحت تأثیر پدرش، باگ، و محیط اطرافش قرار گرفته، به دنبال راهی برای کنار آمدن با مشکلات است. پدرش که درگیر یک تجارت غیرقانونی و خطرناک است، توجه چندانی به بیلی و برادرش ندارد. از طرف دیگر، مادرش نیز در یک رابطه خشونت‌آمیز گرفتار شده است. دوستان بیلی همگی تحت تأثیر محیط اطرافشان قرار دارند و به جای حمایت، او را بیشتر به سمت مشکلات می‌کشند.
با کودکی پر آشوب و پر از دردسر، تعجبی ندارد که بیلی به کوچک‌ترین تغییری واکنش تندی نشان دهد. وقتی پدرش، باگ، خبر ازدواج با کیلی، دوست دختر جدیدش را می‌دهد، بیلی از کوره در می‌رود و برای فرار به مزرعه‌ای می‌رود. در آنجا با برد، مرد غریبه‌ای آشنا می‌شود که با وجود احتیاط، دلسوزی عمیقی نسبت به وضعیت بیلی دارد. در ابتدا، پرنده‌ای که بیلی می‌بیند، خیالی به نظر می‌رسد؛ یک فرار از واقعیت برای ساختن دنیایی آزادتر. اما کم کم مشخص می‌شود که این پرنده واقعی است و همین واقعیت، هسته اصلی داستان و دوستی عجیب بیلی و برد را شکل می‌دهد.
اشتباهات اساسی
آرنولد در ابتدای فیلم، پرنده را شخصیتی بی‌ضرر و تنها به دنبال خانواده‌اش نشان می‌دهد. این پرسش را ایجاد می‌کند که چرا هیچ‌کس به رفتار عجیب او در تعامل با دختری ۱۲ ساله شک نمی‌کند؟ اگر پرنده واقعاً بی‌گناه است، چرا آرنولد اصرار دارد او را در صحنه‌هایی تکراری و آزاردهنده، به‌ویژه در وضعیتی برهنه و در معرض دید بیلی، به تصویر بکشد؟ این تصاویر، با توجه به شرایط روانی آسیب‌پذیر بیلی، بسیار نگران‌کننده هستند.
اگرچه فیلم پرنده به خوبی دنیای درونی نوجوانانی را که با مشکلات عاطفی دست و پنجه نرم می‌کنند، به تصویر می‌کشد، اما استفاده از عناصر رئالیسم جادویی برای حل مشکلات بیلی و چالش‌های فیلم، قابل تامل است. این رویکرد، به جای پرداختن عمیق به پیچیدگی‌های واقعیت زندگی و تلاش‌های ناکام یک کودک نادیده گرفته شده، راه حلی آسان و خوشایند را ارائه می‌دهد.
نقدی دیگر را بخوانید : فیلم گلادیاتور ۲
به نظر می‌رسد فیلم به جای تمرکز بر بررسی ذهن و رفتار یک کودک رها شده، تلاش می‌کند با یک پایان خوش، به مشکلات موجود سرپوش بگذارد. این پایان بندی، که بیشتر شبیه یک تلاش ناکام برای حل مسائل پیچیده به نظر می‌رسد، از عمق و واقع‌گرایی داستان می‌کاهد و در نهایت، مخاطب را ناامید می‌کند. در واقع، زندگی اغلب پیچیده و ناعادلانه است و نمی‌توان با استفاده از عناصر جادویی، به سادگی از پس مشکلات برآمد.
فیلم پرنده عملکرد بسیار خوبی دارد و بازی درخشان آدامز نقطه قوت اصلی آن است. توانایی او در نمایش احساسات شدید و خشم به طرز چشمگیری اثرگذار است. انتخاب کیوگان برای این نقش نیز جالب توجه است، هرچند ممکن است احساس شود که محدودیت‌هایی برای او ایجاد شده است. این محدودیت تا حد زیادی به فیلمنامه‌ای مرتبط است که روایت را از دیدگاه بیلی پیش میبرد. شاید تعاملات اندک او با شخصیت‌های دیگر، انزوای او از واقعیت تلخ اطرافش را نشان دهد، حتی اگر تلاش کند تا از تأثیرات آن دوری کند.
من نمی‌خواهم بگویم فیلم پرنده ارزش دیدن ندارد. کارگردان به خوبی توانسته لحظات صمیمی و حماسی را در کنار هم قرار دهد و به روایت داستان با صداقت پرداخته است. اما متاسفانه، تصمیم‌گیری‌های نادرست در ساخت فیلم پرنده باعث شده سوال‌های بی‌جواب زیادی باقی بماند. با اینکه از رئالیسم جادویی استفاده شده، اما برخی از مسئولیت‌های روایت داستان نادیده گرفته شده است. به نظر می‌رسد فیلم علی‌رغم عمق بالقوه داستان، تنها سطحی به موضوع آسیب‌های کودکی می‌پردازد. داستان بیلی پتانسیل بیشتری داشت.
فیلم پرنده در جشنواره فیلم کن ۲۰۲۴ مورد توجه قرار گرفت. این اثر ۱۱۹ دقیقه‌ای با رده سنی R، به دلیل مضامین اجتماعی جدی و برخی صحنه‌های تند، مخاطبان را به چالش می‌کشد.
